Buddha makam hku rai yang, mungkan ntsa asak hkrung ai hpan ni hta shamu shamawt gumrawt hkawm lu ai bawhpan ni yawng gaw dusat (owåm 0g) ngu ai shingteng kata hta rawng nga ai. Dai majaw shinggyim masha mung dusat bawhpan sha rai nga ai. Raitim, shinggyim masha hta masha myit jasat rawng ai shinggyim hte dusat myit jasat sha rawng ai shinggyim ngu shingdaw yu mai na zawn rai nga ai.
Daini gaw shinggyim masha hpe manu rau dawdan wa ai prat rai wa nga ai. Hpa majaw nga yang dusat ni a sak hkrung lam hpe yu yang shangai chyinghkai wa ai, shani shagu na lu sha tam abram sha ai, amyu matu lawhtam hkra mayat maya lam galaw ai, asak kaba wa nna si mat ai. Dai zawn sha anhte shinggyim masha hta mung kanu kawa a hkritung kaw nna shangai chyinghkai wai, jawng lung ten hta jawng lung ai, asak ram wa yang kun dinghku de ai, asak kaba wa nna si mat ai. Ndai zawn dusat rau n shai ai sak hkrung lam rau mungkan ntsa sa pra nna wai mat ai ni law law rai nga ai.
Karai Kasang a Chyum Mungga hta Karai Kasang shinggyim masha hpe hpan da ai yaw shada lam gaw shi a gawng malai tai nna, mungkan ga ntsa hta nga ai tu matu, ru maru, nga manga yawng hpe yu-reng gawn lajang na matu rai ai lam Ningpawt Ninghpang Laika Daw kaba 2 hta shaleng da nga ai.
Dai majaw tinang asak hkrung nga ai lam gaw dusat shinggyim masha a manu hku asak hkrung nga ai kun? Shinggyim majing masha a manu hku asak hkrung nga ai kun? myit yu ra nga ai.
Lai wa sai tsaban 20 ning a shawng daw hta mungkan kaw nna shada manu masat hkat ai lam hta "Nang kadai rai ta.?" (Who are you?) ngu ai ga-san rau masat hkat lai wa ai. Hpa majaw nga yang, dai ten hta amyu langai hte langai gaw shada ring-chying lam n bung ai majaw nang na madang gaw shinggyim majing asak hkrung masha kun? dusat shinggyim masha asak hkrung lam kun? ngu ai hpe madung tawn manu masat hkat ai lam rai nga ai.
Bai, daini shang kabye nga ai tsaban 21 shang wa ai hte Mungkan a shinggyim masha shada manu masat hkat ai lam mung shai mat nga ai. Nang kadai rai ta? ngu ai ga-san kaw nna tinang hkum tinang sharai shangang ai asak hkrung lam de rai mat wa ai. "Ngai kadai rai ta? (Who I am?) ngu ai ngai kadai wa rai sata? Shinggyim jet kun? dusat shinggyim kun? ngu ai ga-san rau tinang hkum tinang shangang ai masa de rai wa ai.
Dai hta daini na prat mungkan ntsa shinggyim masha shada manu shadan hkat ai lam gaw lawan ladan galai shai mat wa nga ai. Daini na mungkan gaw Num/La madang garan ginhka ai lam n nga sai. Lu su/ Matsan, hpaji janmau lu n lu garan ai lam n nga ai sha yawng maren mara sawn nawn mat wa ai mungkan rai nga sai. Shinggyim masha langai a mungkan ntsa sak hkrung lam hta tinang pra nga ai ginra, uhpawng a matu akyu rawng n rawng hpe she madung masat wa nga sai. Tinang pra nga ai, ginra, uhpawng a matu tinang shanglawm ai lam kade nga n nga, akyu ara rawng n rawng hpe manu hku dawdan wa nga ai prat rai nga ai. Dai majaw "Ngai kadai rai ta? (Who I am?) ngu ai ga-san kaw nna "Hpabaw dawjau a ta? (What to serve) ngu ai ga-san hpe daini na mungkan gaw shinggyim masha shada a manu hku san nga sai. Hpabaw dawjau a ta? ngu ai hta tinang shanglawm nga ai shinggyim uhpawng a matu lam lama ma hku shanglawm ai ni chyu rai nga ga ai. Uhpawng a matu shanglawm ai hta daini gaw jet ai Mungchying sha (Good Citizen) ngu ai ga-si rau arawng la nga ga ai. Tinang sakhkrung lam gaw tinang uhpawng, ginra a matu jet ai shinggyim masha sak hkrung lam rai ra nga ga ai. Shinggyim masha, Mungchying sha gaw kadai mung mai tai chyalu rai nga ai. Dai hta, shinggyim jet ai shinggyim masha, Mungchying she jet ai mungchying sha rai na ahkyak nga ai. Daini na ten masha nkau mi gaw Mungchying sha tai nna tinang mungchying sha, uhpung hpe lagaw kabye shara, ting-gyeng akyu ara, arawng aya a matu n-gang shatai shara galaw nga ma ai. Jet ai Mungchying sha, Shinggyim jet ai shinggyim sha a myit jasat gaw Karai jaw lit hte maren tinang uhpung, tinang ginra, Mungdan a ra rawng lam ni hpe jahpring shatsup shatsawm jahtap ai lit la ai myit jasat rawng nga ai.Dai majaw, amyu sha magam bungli gun ai rai shagu, arawng la, gumshem ai baw prat n rai sai. Daini na prat gaw masha hkum ngau shagu amyu sha magam lit hpe lam amyu myu hku gun ra chyalu, gun nga ai ni hkrai rai wa sai. Ngai Rawt Malan Hpyen La, Magam gun ngu na laksan mi tsun na lam n nga sai. Hpa majaw nga yang, daini gaw Makam Masham, Htunghking, Hpaji masa, Mung masa, Sut masa, Amyu sha lam yan shagu hta rawt malan nga ra ai prat rai nga ai. Ndai zawn n hkan rawt malan lu yang mung (Globalization) Mungkan Hproihpra masa ngu ai Hka-hpung kata lup htum mat na lam sha nga ai.
Dai majaw, daini gaw tinang shanglawm rawt malan nga ai lam-yan hta tinang a myit jasat, sat lawat hpe mahtang myit yu nna arawng la ai baw prat rai sai. Magam bungli hpe yu nna arawng la ai baw prat n rai mat sai. Mungkan gaw hpabaw dawjau ai? (What to serve?) ngu ai kaw nna Gara hku dawjau ai?(How to serve?) ngu ai myit jasat, ladat masing hpe sha madung tawn manu masat wa nga sai. Myu tsaw myit rau galaw shagu mung arawng la hpa n rai mat sai. Ladat masing jaw na mung ahkyak madung rai nga ai. Kade mi myu tsaw myit rau galaw ai raitim, ladat masing n jaw yang gaw awngdang lam n lu la ai majaw amyu sha magam bungli galaw ai raitim, daini na mungkan gaw n hkap la wa nga ai. Dai majaw myu tsaw myit rau ladat masing jaw jaw hte galaw lu na ahkyak nga mali ai.
Daini anhte amyu sha ni a Gam Maka mung tinang langai hkrai a amyu sha ginra, uhpawng hpe Gara hku dawjau ai (How to serve?) ngu ai hta she madung nga sai. Mungkan e daini hkap la ai gaw dawjau shagu kaja ai ngu n hkap la nga sai. Shinggyim jet myit jasat, Mungchying jet myit jasat hte awngdang lam de woi sa wa lu ai ladat masing rau dawjau ai hpe she manu shadan arawng la ai prat daini rai nga sai law. Masha kanawng shagu kaja ai n re, tinang ginra, uhpawng a matu akyu n rawng ai rai yang, kaman lila sha rai nga ai.
Hprup La Laka (K.I.C.A)
22 Oct 08