Wednesday, November 5, 2008

Hpawlat Jinghpaw Wunpawng (Proto Kachins) (daw I )


Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni a labau maumwi hta Majoi Shing-ra bum kaw na yu hkrat wa ai nga nna gamung aga hte tsun hkai wa saga ai. Raitim daini gaw labau sakse ni rau bai nhtang hkai wa ra nga saga ai. Lai wa sai BC 221 - 220 AD ten hta Dian amyu ngu ai ni gaw ya ten na Yunnan mungdaw grup-yin hta grai hkikhkam lai wa sai lam Miwa Labau sara Chyang Gyen Chyang wa ka shapraw da ai hta mu lu nga ai. Dai Dian amyu ngu ai ni gaw daini na Jinghpaw Wunpawng ni re lam shi a (Jinghpo amyu ni a lam labau laika buk 2006) hta rawng nga ai. Miwa Mung gaw Dian masha ni a htunghking rai nga ai, makam masham jawjau lam, galaw lu galaw sha lam, majan e laknak arung arai hpan 12000 daram htu shaw tawn ma ai. Moi na lup 1000 daram hpe mu sawk tam lu ai kaw na rai nga ai. Mungkan kaw nna mung grai myit lawm wa nga ai. Dai hta dai Dian Empire ten lang lai wa ai arung arai ni gaw daini na Jinghpaw Wunpawng sha ni kyem mazing lang nga ai Manau maka ni, arung arai ni rau bung taw nga ai hpe mu lu ga ai.
Ndai Hpawlat Jinghpaw Wunpawng (Proto Kachins) rau seng ai labau sakse sumla ni hte documentation ni hpe daw hte daw matut manoi shakut mara mat na re. (Ndai daw gaw Wunpawng Sawk Dinglik Lik-laika - Kachin Research Journal kaw nna mahta da ai re.)

Laiza Muklum hta Damya manghkang langai byin

Laiza muklum kata hta 3 Nov. 08 ya shana maga 8:35 pm daram hta Damya mya ai manghkang langai byin ai lam chye lu ga ai. Miwa dingla hte dinggai yan gumhpraw galai sha seng hpaw ai kaw shang mya ai re lam chye lu ga ai. Ndai damya shang mya ai seng gaw laiwa sai 1999 ning laiza mare nnan an wa ai ten kaw nna tsi dut sha let, gumhpraw galai sha nna shaning na na nga nga sai seng re lam chye lu ga ai. Bai seng madu yan la gaw Miwa mungchying sha rai nga ai. 3 Nov. 08 ya shana de 8:35 pm daram hta Ye Thiek, Ye Zaw, Thura, Kyaw Tet Oo ngu mying ai, Myen la marai 4 gaw gumhpraw galai na nga nna Miwa gumgai jan sha nga nga ai ten hta shang wa ai. Dai Myen la marai mali gaw gumhpraw galai hkyen ai zawn rai nna kalang ta seng chyinghka hpe jahkrat la kau nna damya mya ai lam chye lu ga ai. Seng madu Miwa gumgai jan hpe kan kaw nhkyi rau galun ya dat ai majaw marawn ai nsen hpe makau grup-yin kawn na nna jawm rim ai majaw Damya mya ai Myen la marai mali kaw nna marai (2) hpe gaw dai jang nan Laiza balik ni rem la lu nna, marai langai mi hpe gaw hkan rim la lu ai hte Laiza balik dap hta rim rawng da ai lam chye lu ga ai. Ndai Damya mya ai Myen la ni gaw Laiza muklum kata Shaprai Masum Leng gawn sha na nga ai Myen la ni re lam chye lu ga ai. Ndai zawn byin ai amu gaw laiwa sai shaning hta mung Millionair Gumhpraw galai seng kaw kalang byin lai wa sai lam hpe mung chye lu ga ai.